Độc hành đến quê hương 4.000 đảo

Si Phan Don là vùng đất đặc biệt thuộc huyện Pakse, tỉnh Champasak ở cực nam nước bạn Lào. Si Phan Don theo tiếng Lào có nghĩa là “vùng đất 4.000 đảo”. Đây là nơi dòng Mekong nở rộng hơn 1km với chiều dài khoảng 14km, tạo thành một vòng mênh mông sông nước và hơn 4.000 đảo lớn nhỏ, khoảng một nửa trong số đó bị ngập nước vào mùa mưa. Địa hình có độ dốc lớn, dòng sông bị chia thành nhiều luồng lạch, tạo nên một vùng mênh mông nước, đảo hoang sơ, quyến rũ.

Mặc dù có 4.000 hòn đảo, nhưng trên thực tế chỉ có 4 hòn đảo lớn gồm Don Khong, Don Det, Don Khon và Don Som.... là có người sinh sống. Dân cư ở Si Phan Don thưa thớt, sống chủ yếu nhờ nông nghiệp và phụ thuộc vào dòng Mekong nên còn rất hoang sơ. Có du khách từng nói, mảnh đất này là nơi thiên nhiên chiều chuộng những kẻ lữ hành “tự kỷ” thích trốn vào hoang sơ để khám phá bản thân mình. 

Trong một chuyến đi theo đúng nghĩa “xách balo lên và đi” bởi không hề có kế hoạch từ trước, tôi đã có 4 ngày độc hành lang thang, khám phá Si Phan Don với vô số bất ngờ thú vị.

Hạ cánh xuống sân bay Pakse trên 1 chuyến bay ngắn từ Hà Nội, tôi thuê chiếc xe máy của một đại lý lữ hành với giá 60.000 Kip (đơn vị tiền tệ ở Lào) theo thông tin từ cuốn guidebook mua tại sân bay và bắt đầu hành trình “tự kỷ”.

Điểm dừng chân đầu tiên tại Don Khong, hòn đảo lớn nhất ở Si Phan Don, không có nhiều lựa chọn khám phá bởi nơi đây dân cư thưa thớt, chỉ có vài ngôi chùa nhỏ lẫn vào một vùng xanh mướt những tán rừng nối tiếp. Tuy nhiên, điều bất ngờ thú vị khi đến Don Khong lại là một bảo tàng nhỏ nằm dưới tán rừng, đây chính là nơi trưng bày rất nhiều hiện vật về nhân vật lịch sử nổi tiếng, Khamtay Si Phan Don, cựu Chủ tịch nước, Chủ tịch Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, người từng nắm giữ cương vị Thủ tướng, Bộ trưởng Quốc phòng và nhiều chức vụ quan trọng khác của nước bạn Lào.

Khám phá Si Phan Don

Ngày thứ 2 của hành trình khám phá vùng đất 4.000 đảo Si Phan Don bắt đầu dưới ánh bình minh rực rỡ trên sông Mekong. Don Det là hòn đảo lớn thứ 3 ở Si Phan Don nhưng lại là điểm đến tập trung nhiều du khách nhất, bởi ở đây có hệ thống khá đầy đủ dịch vụ lưu trú, ăn uống khám phá và nghỉ ngơi dành cho du khách.

Tôi đón bình minh tại căn phòng homestay giá rẻ được ghép từ ván gỗ bên mặt sông, loại hình lưu trú được hầu hết những người đi “du lịch bụi” lựa chọn. Tuy nhiên, nếu là người có nhu cầu dịch vụ chất lượng tốt thì nên qua đêm trong khách sạn bởi các homestay này thường không có điện và dịch vụ không bảo đảm. Bên trong chỉ có chiếc giường, tấm nệm mỏng và màn chống muỗi. Trải nghiệm này có thể không dễ dàng quên đối với người không quen, nhưng vô cùng hấp dẫn với những ai muốn tìm về cuộc sống nguyên sơ, tĩnh lặng, gần gũi với thiên nhiên, và hơn cả là cảm giác qua đêm với tiếng sóng ì oạp vỗ bờ.

Dưới ánh bình minh trên dòng Mekong, mặt sông lóng lánh được tô điểm bởi những chiếc thuyền đủ loại, thuyền độc mộc, xuồng máy, những chiếc thuyền nhỏ của ngư dân đi thả lưới,... cắt qua mặt sóng, qua các luồng lạch, nối từ đảo này sang đảo khác. 

Du khách khám phá các đảo ở Si Phan Don có thể thuê những chiếc thuyền máy rộng 1m, dài gần 4m, chở khoảng 5, 6 người/lần đi qua các đảo. Nếu ưa mạo hiểm và có đủ kỹ năng, du khách có thể thử sức chịu đựng của bản thân với việc di chuyển bằng thuyền độc mộc hoặc thuyền Kayak từ đảo này qua đảo khác với sự hỗ trợ của một hướng dẫn viên du lịch địa phương. Tuy nhiên, việc di chuyển bằng thuyền độc mộc qua các dòng nước siết trên sông Mekong không hề đơn giản nếu bạn không phải là dân chèo thuyền chuyên nghiệp.

Sau bữa sáng, tôi bắt đầu ngày thứ 2 của hành trình bằng việc khám phá thác Khone Phapheng tại Don Det và thác Somphamit (còn gọi là thác Li Phi) ở Don Khon. Do Don Det và Don Khon được nối với nhau bởi 1 cây cầu nên việc đi lại khá dễ dàng, thuận tiện. Khone Phapheng là thác nước lớn nhất ở Đông Nam Á và được gọi là "Niagara của Lào". Tới đây, nếu may mắn, du khách có thể gặp loài cá heo nước ngọt Irrawaddy. Đây là loài động vật đặc hữu của dòng Mekong và đang có nguy cơ tuyệt chủng (hiện chỉ còn khoảng 50 con sinh sống thành quần thể tại vùng nước rộng dưới chân thác). Nếu may mắn gặp, hình ảnh những chú cá heo màu xám tro thi nhau lặn ngụp, tung mình trên mặt nước sẽ trở thành một trong những hình ảnh đẹp nhất trong lòng du khách khi đến vùng đất 4.000 đảo Si Phan Don.

Đón hoàng hôn và tham dự buổi tiệc tối trên bờ “biển” là trải nghiệm cuối ngày vô cùng đặc biệt khi đến thăm Si Phan Don. Lào không có biển, nhưng ở Si Phan Don có một nơi mà mọi người đều gọi là “biển”, nơi du khách có thể thả mình vào làn nước của dòng Mekong mà thỏa thích vui đùa, bơi lội rồi ngả mình trên bãi cát trắng ngắm bình minh, ngắm hoàng hôn tuyệt đẹp, nơi du khách có thể tổ chức những đêm BBQ trên bãi “biển”. Nếu bạn là “kẻ độc hành”, hãy thoải mái tham gia vào một buổi tiệc như vậy bởi nó mở dành cho tất cả mọi người.

Buddhist alms giving

Buddhist alms giving (khất thực) là trải nghiệm nhẹ nhàng và mang nhiều ý nghĩa tôn giáo của Phật tử khi bạn đến Don Det. Mỗi ngày, vào buổi sáng sớm, những nhà sư trẻ từ các ngôi chùa trên đảo sẽ đi bộ một vòng trong làng với bát khất thực để lấy thức ăn do người dân địa phương chuẩn bị cúng dường, đồng thời các nhà sư sẽ tụng một hồi kinh cầu nguyện ngắn để cầu phước lành cho người dân. Theo nghi lễ, các nhà sư ở Lào chỉ ăn hai bữa một ngày: Một vào buổi sáng và một vào buổi trưa. Họ nhịn ăn vào buổi tối.

Cách tốt nhất để tham gia nghi lễ Buddhist alms giving ở Don Det là đạp xe trên các con đường làng vào buổi sớm, bạn sẽ gặp người dân quỳ thành hàng ở bên đường, trước mặt mỗi người đều để sẵn một giỏ mây (hoặc bạc) đựng đồ ăn hoặc tiền cúng dường được chuẩn bị sẵn. Nếu là người theo đạo Phật, bạn có thể tham gia vào nghi lễ như một người dân bản địa. Nếu là một du khách thông thường hãy giữ trật tự và ghi lại những bức ảnh kỷ niệm. Vào thời gian này, cuộc sống diễn ra chậm và yên tĩnh, nếu bạn vô tình đi xe máy ngang qua, hãy tắt máy và chờ đợi sau khi các nhà sư tụng xong hồi kinh chúc phúc rồi mới tiếp tục hành trình.

Ngày thứ 3 của hành trình, sau khi trải nghiệm nghi lễ Buddhist alms giving, tôi chậm rãi theo chân các nhà sư về chùa, khám phá nét đẹp văn hóa, tôn giáo trong ngôi chùa cổ, tìm hiểu cuộc sống của các nhà sư và ghi lại những bức hình kỷ niệm rồi khi trở lại homestay, thưởng thức bữa trưa với đặc sản từ dòng Mekong trước khi trở lại Pakse, kết thúc một hành trình nhiều cảm xúc./.